Het zijn boeiende tijden voor DPO’s. De digitalisering heeft een snelheid aangenomen waarbij de ontwikkelingen en veranderingen in hoog tempo elkaar opvolgen. Deze hebben ook impact op de privacy. In mijn vorige blog had ik het over de corona-app ‘CoronaMelder’. Ondertussen is de landelijke uitrol uitgesteld juist vanwege de onzekerheid rond de privacy. Positief ben ik dan ook over de nieuwe privacymaatregel van Apple om de keuze om gevolgd te worden door advertenties in handen te geven van de gebruiker, ondanks dat deze verschoven is naar begin 2021.
De bewustwording rond privacy neemt toe
Als iets de afgelopen tijd toegenomen is, is het wel de bewustwording rond privacy. Door alle ontwikkelingen rond thuiswerken, videoplatformen als Zoom en Teams en alle maatregelen rond corona (temperatuurmeting, app, locatiedeling,…), is iedereen veel bewuster van de impact op zijn of haar privacy. Zo stellen burgers meer kritische vragen, speelt de Autoriteit Persoonsgegevens een veel actievere rol en worden beleidsmakers op de vingers getikt als de privacy onvoldoende is gewaarborgd in beleidsinitiatieven.
Een andere grote groep, de techbedrijven, bleven tot nu toe achter. Hun machtsposities zijn dusdanig groot dat zij zich onaantastbaar waande. Tot nu toe! Techreus Apple kondigde een nieuwe privacymaatregel aan voor zijn nieuwe besturingssysteem iOS 14 dat dit najaar gelanceerd wordt. In de beta versie wordt deze privacymaatregel door Apple ‘tracking’ genoemd.
Nieuwe privacymaatregel Apple legt keuze bij de gebruiker
Maar wat is nu zo baanbrekend dat ik hier enthousiast over ben? Met de nieuwe privacymaatregel legt Apple de keuze bij de gebruiker en niet meer bij de app-bouwer. Het gaat hierbij niet om het delen van locatiegegevens, dit is soms cruciaal voor het gebruik van een app (denk bijvoorbeeld aan GPS apps zoals Waze en Google Maps). Het gaat hier concreet om het volgen van surfgedrag, tracking.
Wat is ‘tracking’
Iedereen kent het wel. U zoekt naar een nieuwe auto, configureert deze op de website en bezoekt nadien een andere website. Op deze andere website ziet u alleen maar advertenties van precies die auto die u zojuist heeft geconfigureerd. Dat is, in het kort, ‘tracking’. Uw surfgedrag wordt gevolgd om gerichte marketingadvertenties voor te schotelen afgaande op het surfgedrag. Het betreft dus louter een commerciële actie, geen functionele. De Europese wetgeving met betrekking tot cookies, want daar gaat het hierover, is zeer strikt, maar laten we eerlijk zijn: u klikt toch ook gemakshalve op ‘alles toestaan’ om zo snel mogelijk naar de website te kunnen?
Niet anders is het met apps
Met apps is het niet anders. Ook hier geeft u, op basis van een pop-up al dan niet toestemming om gepersonaliseerde advertenties voorgeschoteld te krijgen. Sommige apps gaan zelfs zo ver dat u een betaalde versie dient aan te schaffen om überhaupt van advertenties verlost te zijn. Hier gaat het echter over generieke advertenties en niet op basis van tracking.
Wat gaat er nu veranderen in iOS 14
Momenteel bepaalt de app-bouwer hoe en wanneer de gebruiker toestemming geeft om tracking toe te staan. Apple gooit met deze nieuwe privacymaatregel de boel op de schop en geeft de gebruiker de mogelijkheid om in het besturingssysteem per definitie de tracking uit te zetten voor alle apps.
Facebook niet gelukkig met privacymaatregel Apple
Dat deze op het eerste gezicht, kleine verandering een grote impact heeft, werd meteen duidelijk toen Facebook en adverteerders protesteerden. Zij voorspellen dat hun advertentie inkomsten drastisch zullen dalen nu gebruikers met één ‘switch’ alle tracking kunnen uitzetten. Facebook heeft naast Facebook ook Instagram en What’s App, twee andere enorm populaire platformen.
Facebook claimt dat juist hierdoor de kleine adverteerder de dupe zal worden. Iedereen die wel eens een Facebook advertentiecampagne heeft gedaan weet dat segmentatie de kern is van deze functionaliteit.
Het lijkt eerder een wanhopige poging om de publieke opinie te winnen en zo Apple onder druk te zetten. Facebook, marketeers en ondernemers zijn innovatief genoeg om op een andere manier hun doelpubliek te bereiken.
Uitstel is geen afstel, maar het begin van een doorbraak
Apple heeft enkele dagen geleden aangekocht dat deze nieuwe privacymaatregel in iOS 14 wordt ‘verschoven naar begin 2021’. Is dit uitstel een overwinning voor Facebook en de adverteerders? Misschien, maar dan wel een Pyrrusoverwinning. We weten dat als Apple iets introduceert, dat het er zal komen én dat het ook impact zal hebben op de concurrenten. Google, dat al verschillende boetes van privacycommissies heeft ontvangen, zal niet achterblijven om in het ‘strenge’ Europa aan geloofwaardigheid te winnen.
Het belangrijkste element hierin is echter de gebruiker, de Europese burger, maar ook zeker Europese bedrijven die steeds meer bewust worden van privacy en het belang ervan.